Zoekt u nog een mooie agenda voor 2021? Denk dan eens aan de Art Deco & Jugendstil agenda van uitgeverij Bekking & Blitz. Alle illustraties zijn ook dit jaar weer afkomstig uit onze collectie. In dit bericht geven we alvast een voorproefje van de mooiste afbeeldingen.

‘Het is niet onjuist de band van een boek te vergelijken met de gevel van een huis’, stelde kunstcriticus Jan Kalff in 1896 in het vernieuwende kunstblad De Kroniek. De boekbinder en de bouwmeester hadden volgens Kalff met elkaar gemeen dat de vorm van hun werk ‘belijnd wordt door de eisen der constructie’. Met andere woorden: net zoals bij een gebouw bepaalt de vorm van het boek de versiering. En die moest volgens Kalff en zijn medestanders vooral niet te uitbundig zijn.

De belangrijkste vertegenwoordiger van deze ‘rationele’ stroming binnen de Nederlandse boekversiering was de invloedrijke architect Hendrik Petrus Berlage. In deze agenda vindt u vier van zijn band- en omslagontwerpen.

• Vier boekband- en omslagontwerpen van H.P. Berlage

Een andere architect die ook actief was als grafisch vormgever is Mathieu Lauweriks. In 1923 verzorgde hij de boekversiering van het jaarboek van de Nederlandsche Vereeniging voor Ambachts- en Nijverheidskunst (VANK).

• Mathieu Lauweriks, boekband en schutbladen voor het VANK-jaarboek (1922)

Maar lang niet iedereen hield zich aan deze strenge uit de architectuur overgenomen richtlijnen. Kunstenaars als Jan Toorop en Gustaaf van de Wall Perné lieten zich inspireren door de Belgische en Franse Art Nouveau. Hun ontwerpen bestaan uit een slingerend lijnenspel dat de gehele band (voorplat, rug en achterplat) beslaat, een doorn in het oog van de ‘rationalisten’. Als verzamelaar vind ik beide stromingen interessant, juist omdat ze destijds naast elkaar bestonden.

• Twee boekbanden met art-nouveaulijnen van Jan Toorop (boven) en een soortgelijke boekband van Gustaaf van de Wall Perné (onder)

In deze agenda vindt u ook weer enkele prachtige jugendstil-ontwerpen, zoals twee omslagen van Johann Georg van Caspel voor Boon’s Geïllustreerd Magazijn. Van Caspel ontwierp voor de jaargang van 1902 voor elk seizoen een omslag met een mooie jonge vrouw.

• Johann Georg van Caspel ontwierp voor ieder seizoen een toepasselijk omslag voor Boon’s Geïllustreerd Magazijn (jaargang 1902).

Een van mijn andere favorieten is de prachtband van de Duitse ontwerper Franz Stassen. Een jugendstilvrouw in klassieke kledij met in de ene hand een lauwerkrans en in de andere hand een glazen bol verbeeldt de geschiedenis van de wereldliteratuur.

Ook voor liefhebbers van de Amsterdamse School en Art Deco is er weer veel moois in de agenda te vinden, zoals deze fraaie brochure van kwekerij G.A. van Rossem in Naarden.

Tot slot wil ik u nog wijzen op het zeldzame perkamenten mapje voor visitekaartjes van Theo Neuhuys. Het kwetsbare boekje uit circa 1905 heeft een wijnrode batikversiering bestaande uit een geometrisch decor van cirkels en spiraalvormen.

Tot zover een kleine greep uit deze Art Deco & Jugendstil agenda. Veel plezier met het ontdekken van uw eigen favorieten!

De Art Deco & Jugendstil agenda is te koop in de meeste boekhandels of te bestellen via de webshop van Bekking & Blitz. Prijs: € 14,99