De aard van het dier volgens Leo Muysken

Leo Muysken bij een expositie in Dierenpark Wassenaar in 1971, foto uit nalatenschap van de kunstenaar.

De Haagse kunstenaar Leo Muysken had een veelzijdige en avontuurlijke loopbaan. Naast beeldhouwer, schilder en keramist was hij ook dierentemmer, militair en politiecommissaris in Indonesië. Maar de rode draad in zijn leven bleef toch de kunst.

Leo Muysken (1907-1986) is zijn leven lang op zoek naar ‘de aard van het dier’, zoals de titel van een van zijn latere exposities luidt. Muysken tekent, schildert, fotografeert en filmt, maar het best weet hij de karaktereigenschappen van zijn dieren te vangen in zijn keramische sculpturen. Vooral roofdieren hebben zijn interesse, blijkt uit een speech die hij in 1971 geeft bij een tentoonstelling in Voorschoten.

Leo Muysken, sculptuur van een eekhoorn, circa 1935-1940, witbakkende klei, uitgevoerd bij plateelbakkerij Schoonhoven. Foto uit nalatenschap van de kunstenaar.

‘De wolf bezit karaktereigenschappen die in gemeenschaps-verband met de mens waardevol zijn’, zegt Muysken tegen een zaal vol genodigden in het theatertje ‘de Schuur’ van fluitiste en apenliefhebber Ellen Mac Gillavry. ‘Een scherpe reuk, een scherp gehoor, een gevoelige intuïtie voor gevaar, aangeboren waakzaamheid bij dag en nacht. Voeg hierbij moed en taaiheid in het gevecht en u krijgt het beeld van een hooggekwalificeerde strijdmakker! Maar deze makker is van wild karakter. Hoewel hij tam kan worden, blijft de graad van betrouwbaarheid twijfelachtig. Ook de tamme wolf moet blijven voelen dat de baas hem ook psychologisch de baas is.’

Elegante art-decovrouwen van meestersnijder I Made Runda

De Balinese houtsnijder I Made Runda maakte elegante langgerekte vrouwenbeelden die geliefd waren bij de toeristen op Bali. Zijn art-deco-sculpturen zijn over de hele wereld verspreid. Veel daarvan zijn in Nederland terechtgekomen, meegenomen als souvenir uit voormalig Nederlands-Indië.

I Made Runda: Balinese danseres met lotusbloem, 1950-1970, hoogte: 47 cm

Onlangs kocht ik dit fraaie beeld van een danseres met lotusbloem van een Balinese beeldhouwer. Vooral de sierlijke art-decostijl sprak me aan en de knappe wijze waarop de houtsnijder de golvende bewegingen van de Balinese dans in hout heeft weten te vangen. De lotusbloem die de vrouw tegen haar hart houdt, is een oosters symbool voor de ziel en voor geestelijke verlichting. Maar het mooiste vind ik die verstilde, bijna mystieke blik op haar gezicht.

Lees verder

‘Hallo Bandoeng, hier Radio Kootwijk’

‘De betonnen kathedraal’, zo wordt het zendstation van Radio Kootwijk in de volksmond genoemd. Architect Jules Luthmann zou zich voor zijn indrukwekkende ontwerp ook hebben laten inspireren door de vormen van een Egyptische sfinx.

Geboorte van een natie door Marius Vos

Afbeelding

Wandelend door Brussel kom je prachtige monumenten tegen. Deze marmeren sculptuur van Marius Vos is een van mijn lievelingsbeelden. Het beeld staat in een park aan het Marie-Louise plein. Ik zag het voor het eerst toen ik het nabijgelegen Hotel Van Eetvelde van Victor Horta bezocht en sindsdien word ik er iedere keer als ik in Brussel ben weer naartoe getrokken.

Lees verder

Insulinde-beeld op de Essenhof

Afbeelding

Wandelend over begraafplaats de Essenhof in Dordrecht liep ik tegen dit prachtige Insulinde-beeld aan. Het beeld is in 1898 gemaakt door Joseph Mendes da Costa voor het grafmonument ter ere van professor P.J. Veth. Deze bekende indoloog overleed in 1895 in Arnhem en werd in zijn geboorteplaats Dordrecht begraven. Drie jaar later gaven zijn vrienden aan Mendes da Costa opdracht om een grafmonument te maken.

Lees verder

Binnenkijken: Amsterdam rond 1900 (3)

Amsterdam staat bekend om zijn 17e-eeuwse grachtenpanden, maar ook bewonderaars van architectuur uit het begin van de 20e eeuw kunnen er hun hart ophalen. In deze ‘binnenkijkgids’: 10 monumentale gebouwen en historische interieurs van rond 1900 die je moet hebben gezien…

Entree met beelden van H.A. van den Eijnde

6. Het Scheepvaarthuis

Het Scheepvaarthuis ligt als een afgemeerd schip aan de Prins Hendrikkade, op loopafstand van het station. Het gebouw is het pronkstuk van de Amsterdamse School-beweging. Niet alleen de vorm van het pand doet denken aan een schip ook in het interieur en exterieur zitten talloze details die verwijzen naar het zeevaartverleden van Nederland.

Lees verder