100 jaar geleden: Oranjefeesten in Edam

1913 was net als 2013 een belangrijk Oranjejaar. Overal in het land werd gevierd dat Nederland 100 jaar eerder zijn onafhankelijkheid had teruggewonnen op de Fransen. In Edam werd twee dagen gefeest met als hoogtepunt een historische optocht door de stad en een speciaal programmaboekje ontworpen door de plaatselijke kunstenaar Antoon van Welie.

Programmaboekje Oranjefeesten Edam 1913, ontwerp: Antoon van WelieEven terug in de geschiedenis. Hoe zat het ook alweer? Nederland was van 1795 tot 1813 een vazalstaat van Frankrijk. Met van 1806 tot 1810 ‘koning’ Lodewijk Napoleon, een broer van de Franse keizer, op de troon. Eind 1813 kwam er door de val van Napoleon, die in de Slag bij Leipzig door de geallieerde legers was verslagen, een einde aan deze Franse annexatie van Nederland. Op 30 november keerde prins Willem Frederik vanuit Engeland naar Nederland terug, waar hij werd ingehuldigd als ‘Soeverein Vorst’ der Verenigde Nederlanden. Twee jaar later werd het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden uitgeroepen. Hoewel Nederland dus eigenlijk pas sinds 1815 een koninkrijk is, wordt 1813 gezien als het symbolische begin van onze Oranje-monarchie.