De mooiste art nouveau stad ter wereld? Parijs zult u zeggen… of misschien toch Brussel, Barcelona of Wenen? Maar dat komt omdat u waarschijnlijk nog nooit in Riga, de art nouveau hoofdstad van Letland, bent geweest.

Riga staat bekend om zijn verbluffende art nouveau architectuur. De stad groeide explosief aan het begin van de 20ste eeuw toen de jugendstil op zijn hoogtepunt was. De Letse hoofdstad profiteerde door zijn ligging van de opbloeiende handel tussen Rusland en West-Europa en groeide in rap tempo uit tot een moderne metropool.
Maar liefst 40 procent van de gebouwen in het centrum zijn gebouwd in de stijl van de art nouveau. Dat is veel meer dan in andere Europese steden. Mede hierom staat de binnenstad van Riga sinds 1997 op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Buitenlandse invloeden
Veel Letse kunstenaars en architecten genoten destijds hun opleiding in St. Petersburg, Moskou, Berlijn of Parijs. Hier maakten zij kennis met de opkomende art nouveau, die zich door zijn vooruitstrevende idealen en vernieuwende vormentaal goed leende om het ontwakende nationale bewustzijn in Letland een eigen gezicht te geven.

Fantasierijke architectuur
Architecten als Konstantīns Pēkšens, Wilhelm Bockslaff en Mikhail Eisenstein ontwierpen gebouwen in een verbluffend fantasierijke stijl: de gevels in Riga staan bol van de decoratieve elementen; boven de kroonlijsten vindt men muzen, saters, obelisken, sfinxen, leeuwen, pauwen, vazen, bloemen en andere motieven die verwijzen naar overvloed en naar de viering van het leven.

Romantische art nouveau
Daarnaast is de Riga-stijl nauw verbonden met de Letse romantiek en spirituele waarden. Architecten die werkten in deze romantische stijl, zoals Eižens Laube en Jānis Frīdrihs Baumanis, worden nog steeds gezien als wegbereiders van de nationale cultuur.

Riga Art Nouveau Museum

Riga telt ongeveer 800 art nouveau gebouwen. De meeste vindt u aan de Alberta straat en in de nabijgelegen ‘ambassadewijk’, ook wel het ‘stille centrum’ genoemd. Het Riga Art Nouveau Museum is gevestigd in de woning van Konstantīns Pēkšēns (Alberta straat nr. 12) en heeft een fraai jugendstil interieur en trappenhuis (zie de foto hierboven). Maar ook op andere plekken in de stad zijn prachtige gevels te bewonderen. Vergeet dus vooral niet naar boven te kijken als u door de stad wandelt!

Bron: Latvian Tourism Development Agency
Foto’s: Jean-Pierre Dalbéra (Immeuble art nouveau, Riga) via Wikimedia Commons

Informatie op internet

• Op de website van het Riga Art Nouveau Centrum vindt u meer informatie over art nouveau in Riga. Hier kunt u ook art nouveau wandelroutes downloaden.
• Op de website Rondom1900 kunt u prachtige foto’s van de Letse art nouveau bewonderen.
• De YouTube-video hieronder geeft ook een goed beeld van de pracht en praal van Riga!