Hendrik Petrus Berlage ontwierp in 1895 een omslag voor het muziekblad Rouwviolen. Om zijn zware symboliek beter te begrijpen moeten we dieper in de gedichten en het leven van Hélène Swarth duiken.
Portret van een jonge Hélène Swarth uit het Nationaal Archief. De foto is gemaakt in 1879 op haar 20ste verjaardag.
Rouwviolen is een dichtbundel uit 1889 van Hélène Swarth (1859-1941), die gaat over een vrouw die in de steek gelaten is door haar jeugdliefde. Als de jongeman enkele jaren later sterft, bezoekt ze zijn graf en denkt ze terug aan haar ‘blonde zonnegod’ en zijn ‘wrede verraad’. Haar gedachten zijn donker en somber als de rouwviolen op het graf.
De laatste maal dat ‘k om zijn graf kwam dolen, was de aarde er violet van rouwviolen.
Die donkre bloemen waren mijn gedachten, die vlugge vogels daar als zaden brachten.