01 zaterdag Dec 2018
Posted in Grafische vormgeving, Nieuwe Kunst, Symbolisme, Verzamelen
Tags
ANDB, Burcht van Berlage, concertgebouw, De Architect, gemeenschapskunst, kalenderblad, litho, ontwerper, proefdruk, programmaboekje, Richard Roland Holst, socialisme, Wendingen
Proefdruk voor een programmaboekje (1921)
Enkele jaren geleden kocht ik op internet drie proefafdrukken van de socialistische kunstenaar Rik Roland Holst. De prenten zijn afkomstig uit zijn nalatenschap, maar geen enkel museum wilde ze hebben…
10 zaterdag Nov 2018
Posted in Art Nouveau, Boekbanden, Internet, Nieuwe Kunst, Verzamelen
Tags
bandontwerp, Bart Klunne, batik, Bernard Willem Wierink, boekversiering, Chris Lebeau, Ella Riemersma, koninklijk huis, Lion Cachet, ontwerper, perkament, Theo Neuhuys, Wilhelmina, Wilhelmina Drupsteen
Sportalbum, gebatikte boekband Carel Adolph Lion Cachet, aangeboden in 1898 t.g.v. de inhuldiging van koningin Wilhelmina.
Het Koninklijk Huis heeft door de jaren heen vele boeken, fotoalbums en andere huldeblijken cadeau gekregen die gebonden zijn in een bijzondere boekband. De mooiste exemplaren zijn te bewonderen op de website van het Koninklijk Huis. Er zijn opvallend veel boeken bij van rond 1900, toen het ambacht van boekbinden een bloeiperiode doormaakte.
03 zaterdag Nov 2018
Posted in Art Nouveau, Boekbanden, Nieuwe Kunst, Symbolisme, Verzamelen
Tags
Jan Toorop was naast schilder en tekenaar ook een succesvol boekbandontwerper. Het meest bekend zijn z’n bandtekeningen voor de boeken van Louis Couperus: Metamorfoze, Psyche, Babel en God en goden.
Het eerste boek van Couperus waarvoor Toorop de band heeft ontworpen, is Metamorfoze. Deze psychologische roman verscheen in 1897 bij uitgeverij L.J. Veen in Amsterdam. Voor Toorop moet het een buitenkansje geweest zijn om zich te kunnen onderscheiden op het vlak van de boekversiering, die op dat moment een bloeiperiode doormaakte. Zijn symbolistische tekenstijl paste uitstekend bij de inhoud van het deels autobiografische verhaal waarin Couperus zijn diepste zielenroerselen prijsgeeft.
07 zondag Okt 2018
Posted in Art Nouveau, Grafische vormgeving, Nieuwe Kunst, Symbolisme
Tags
Aubrey Beardsley, femme fatale, fin de siècle, Heer Halewijn, Hendricus Jansen, Henricus, illustraties, jugendstil, Oscar Wilde, Salomé
Een van de mooiste Nederlandse jugendstil-uitgaven is ‘Dat Liedekin van Heere Halewine’. Dit middeleeuwse lied werd in 1904 in boekvorm uitgegeven door De Erven F. Bohn in Haarlem en gedrukt bij Lankhout & Co. in Den Haag. Het bestaat uit een map met 27 grote gelithografeerde kleurenplaten van Hendricus Jansen.
‘Nog herinner ik mij den indruk, dien de prenten allerwegen hebben gemaakt, toen ze in den Haagschen Kunstkring [in 1904] geëxposeerd waren’, schrijft G.H. Pannekoek jr. in De verluchting van het boek uit 1927. ‘Henricus teekende makkelijk, wat hem soms parten heeft gespeeld, maar aan dit boek heeft hij met veel liefde gearbeid en elk detail verzorgd. Het is, evenals Derkinderens Gijsbreght, een boek, dat niet vergeten worden zal.’
25 woensdag Jul 2018
Posted in Art Nouveau, Boekbanden, Exposities, Internet, Kunstnijverheid, Nieuwe Kunst
Het American Hotel aan het Leidseplein is een van de mooiste jugendstil-gebouwen van Amsterdam. In 1975 was hier een bijzondere expositie over toegepaste kunst rond 1900 te zien. De getoonde stukken waren beschikbaar gesteld door verzamelaar Herman Domisse.
01 zondag Apr 2018
Posted in Art Nouveau, Boekbanden, Exposities, Grafische vormgeving, Kunstnijverheid, Nieuwe Kunst, Verzamelen
In het Gemeentemuseum Den Haag is van 21 april tot en met 28 oktober 2018 de tentoonstelling ‘Art Nouveau in Nederland’ te zien. Collectie Anno1900 is bruikleengever voor deze bijzondere expositie, en ik ben natuurlijk zo trots als een pauw dat enkele van mijn pronkstukken nu in het museum te bewonderen zijn.
Anna Sipkema, aquarel-ontwerptekening omslagkalender Bloem en Blad juli 1905
Zo toont het museum 6 zeldzame ontwerptekeningen van Anna Sipkema voor de ‘Bloem en Blad kalender’ van 1905. Deze kalenderbladen tikte ik 3 jaar geleden op de kop bij een antiquariaat in Amsterdam. Ze waren afkomstig uit de overgenomen boedel van het failliete De Slegte. Volgens de verkoper hadden ze daar jarenlang onderop een stapel van nog uit te zoeken paperassen gelegen. Als verzamelaar is zo’n vondst natuurlijk geweldig, maar dat de ontwerptekeningen straks aan de muur hangen in het Gemeentemuseum geeft nog veel meer voldoening. Nu kan iedereen zien wat een geweldige kunstenares Anna Sipkema was en dat zij een prominente plek verdient op deze tentoonstelling.
04 zondag Feb 2018
Posted in Art Nouveau, Grafische vormgeving, Nieuwe Kunst, Verzamelen
Theo Neuhuys, omslag voor de Nederlandsche Almanak 1906
Theo Neuhuys ontwierp in totaal 4 omslagen voor de Nederlandsche Almanak. Vooral de hierboven afgebeelde omslagversiering van de almanak van 1906 behoort tot zijn mooiste grafische ontwerpen.
Twee jaar geleden schreef ik een bericht over de Nederlandsche Almanak. Deze ‘kleine staatsalmanak’ werd van 1804 tot 1918 uitgegeven door uitgeverij H.D. Tjeenk Willink in Haarlem. De omslagen van de jaarboeken zijn vanaf 1894 vormgegeven in een fraaie art-nouveaustijl. Toen ik het eerste bericht schreef, ontbraken helaas nog de omslagen van 1906 en 1907. Na het nodige speurwerk wist ik deze laatste 2 ontwerpen onlangs op de kop te tikken bij Antiquariaat Berger & De Vries in Groningen. Hiermee is mijn collectie Nederlandsche Almanakken compleet.
14 zondag Jan 2018
Posted in Art Nouveau, Grafische vormgeving, Nieuwe Kunst, Symbolisme, Verzamelen
Tags
ambachtsschool, Antoon Molkenboer, Benjamin Stephanus Claus, Johannes B. Smits, omslagontwerp, ontwerper, Theo Molkenboer
Als verzamelaar van gelegenheidsgrafiek van rond 1900 stuit ik geregeld op mooie uitgaven voor het onderwijs uit die tijd. Vooral drukwerk van tekenopleidingen, kunstnijverheidsscholen en ambachtsscholen is vaak fraai vormgegeven in de stijl van de Nieuwe Kunst. Een kleine greep uit mijn verzameling…
De ambachtsschool was rond 1900 de plek voor jongens uit de arbeidersklasse die na de lagere school een technisch vak wilden leren. Zij konden kiezen uit een twee-, drie- of vierjarige opleiding tot (leerling) smid, timmerman, meubelmaker, huisschilder, bankwerker, instrumentmaker of elektricien. Ook werden er aan de ambachtsschool cursussen metaal bewerken, elektriciteitsleer en auto-, motor- en rijwielhersteller gegeven. Door de toenemende industrialisatie was er veel vraag naar goed opgeleide vaklieden en de meeste leerlingen vonden na het behalen van hun diploma dan ook snel werk.
