Ze zijn er weer: de nieuwe Art Deco en Jugendstil agenda! Uitgegeven door Bekking & Blitz en samengesteld vanuit de collectie van Anno1900. In dit bericht krijgt u alvast een voorproefje uit beide agenda’s.

Dans en plezier! Dat is waar het in de art deco vaak om draait. Zo ook op de cover van de nieuwe Art Deco agenda, die is afgeleid van een programmaboekje van Casino-Palace Eldorado in Nice. Het vrolijke omslagontwerp van André Bermond ademt de sfeer van Les Années folles: de dwaze jaren 20. Alle aandacht is gericht op de dansende ‘flapper girl’ met haar enorme gouden ballroomjurk.

Carlo Jung
Die Franse vrolijkheid zie je zelden op Nederlandse programmaboekjes uit de jaren 20, die vaak nog veel ‘serieuze’ symboliek bevatten. Een goed voorbeeld hiervan is dit programmaboekje van Carlo Jung voor het Asta Theater in Den Haag. Het omslagontwerp van Jung is streng en symmetrisch opgebouwd. De nadruk ligt op de man in het midden met het lachende en het huilende masker. Dit motief wordt vaak op programmaboekjes afgebeeld. Het verwijst naar de Griekse tragedie en komedie als oorsprong van de westerse toneelkunst.

Jacob Nuiver
Dezelfde symmetrie en symboliek komt terug in het omslagontwerp van Jacob Nuiver voor het christelijke tijdschrift De Jonge Vrouw. Ook hij legt de nadruk op het midden waar een jonge vrouw wordt geflankeerd door 2 vredesduiven. De lelie in haar handen staat symbool voor vrouwelijkheid en zuiverheid. De opvallende randversieringen doen denken aan het siersmeedwerk en de glas-in-loodramen van de Amsterdamse School.

Ella Riemersma
Was er in Nederland dan helemaal geen vrolijke art deco? Jawel hoor, kijk maar eens naar de humoristische illustraties die Ella Riemersma maakte voor de kalender van de Nederlandse elektriciteitsbedrijven voor 1925. Bij iedere maand vindt u er één. Het bijschrift bij de hier afgebeelde illustratie luidt: ‘Stopt, borduurt en naait electrisch!’ De illustraties van Riemersma zijn niet alleen vrolijk en kleurrijk, maar geven ook een fraai beeld van de toenmalige art deco- en Amsterdamse School-interieurs.

Hans Borrebach
Of wat te denken van dit fraaie omslagontwerp van Hans Borrebach voor de ANWB-brochure ‘La Hollande en automobile’. De ‘Franse’ finesse en vrolijkheid spatten er vanaf!

Jugendstil agenda
Als verzamelaar van boekbanden en grafiek van rond 1900 is het samenstellen van de Jugendstil en Art Deco agenda elk jaar weer bijzonder. Zo was ik al lange tijd op zoek naar de roman Vlindertje van Henri Borel. Niet vanwege het romantische verhaal, maar vanwege het fraaie art nouveau-bandontwerp. Vorig jaar vond ik eindelijk een mooi exemplaar met papieren omslag. Na meer dan 100 jaar verkeert het boek nog steeds in een goede conditie. Het sierlijke omslagontwerp van M. Mulder van der Graaf siert nu de cover van de Jugendstil agenda. Hieronder ziet u de originele uitvoering uit 1901.

Vlakversiering
Een andere recente aanwinst in mijn verzameling die is opgenomen in de nieuwe Jugendstil agenda is het jubileumboek van de Utrechtse Ambachtsschool uit 1902, waarover ik al eerder een bericht schreef. De boekband is ontworpen door tekenleraar Johannes Ros, die vooral bekend is geworden als theoreticus van de Nieuwe Kunst. Zijn boek ‘Het ontwerpen van vlakornament’ was een leidraad voor veel jonge kunstenaars. Typerend voor de vlakversiering van Ros is de gestileerde weergave van bloemen, dieren en mensen.

Nederlandsche Almanak
Maar mijn mooiste vondst deed ik op een boekenveiling in Haarlem, waar ik 4 dikke boeken met ingebonden tijdschriften van de Nederlandsche Almanak op de kop wist te tikken. Deze staatsalmanak stond tussen 1890 en 1910 bekend om zijn fraaie art nouveau-omslagen van bekende kunstenaars als Theo Nieuwenhuis, Jaap Veldheer en Theo Neuhuys.

Hendrik Nicolaas Postma
Bij het doorbladeren van de boeken stuitte ik op een voor mij tot dan toe nog onbekende ontwerper: Hendrik Nicolaas Postma. Zijn omslagen zijn vormgegeven in een schilderachtige jugendstil-stijl met golvende lijnen en weelderige bloemenkaders. Mijn favoriet is het omslagontwerp van 1898 dat gewijd is aan de kroning van koningin Wilhelmina. Bij elkaar geven de omslagen van de Nederlandsche Almanak een goed beeld van de verschillende stijlen binnen de Nederlandse art nouveau. U vindt ze verspreid in de Jugendstil agenda.

Bekking & Blitz
Tot zover een kleine greep uit de nieuwe Art Deco en Jugendstil agenda. Veel plezier met het ontdekken van uw eigen favorieten! De agenda’s zijn te koop bij de meeste boek- en museumwinkels of te bestellen via de site van Bekking & Blitz.